60. Lẽ Sống Chết

Mạnh Tôn Dương hỏi Dương Chu: 

- Có kẻ mến đời, yên thân, cầu cho không chết, có nên không? 

Dương Tử nói: 

- Có sống thì phải chết, lẽ nào mà không chết được. 

- Thế thì cầu sống có nên không? 

- Lẽ nào sống lâu mãi được, yên thân mà thân còn mãi được. Vả chăng, sống lâu để làm gì? Thế tình hay dở, xưa cũng như nay. Việc đời sướng khổ xưa cũng như nay. Biến đổi trị loạn, xưa cũng như nay. Cái gì cũng đã nghe thấy, cũng đã trông thấy, đã từng trải cả rồi, thì sống trong khoảng trăm năm cũng là dư chán rồi, huống chi lại còn cầu sống lâu để cho khổ lụy làm gì. 

Mạnh Tôn Dương nói: 

- Nếu thế, thì chóng chết có hơn là sống lâu chăng? Ta nên xông vào gươm giáo, nhảy vào nước lửa để chết ngay đi có phải thỏa không? 

Dương Tử nói: 

- Không phải thế. Đã sinh ra đời, thì lúc sống cứ thản nhiên sống, mặc cho việc gì muốn đến cứ đến. Lúc sắp chết cũng mặc, để cho nó tự nhiên đến: Có muốn hóa ra thì hóa... cho đến lúc cùng. Lúc sống, lúc chết, lúc nào cũng tự nhiên như không có gì cả, hà tất phải cầu sống lâu hay chóng chết mà làm gì!

(Source : Cái cười của thánh nhân - Nguyễn Duy Cẩn)

Mục lục