Chương 04 : Điều Thứ Tư - Làm Chủ Cảm Xúc

Chúng ta thường có xu hướng ghi nhớ, khắc sâu trong lòng những phiền muộn người khác gây cho mình và cảm thấy khó có thể nguôi quên. “Anh ấy làm tôi rất đau buồn” hay “Cô ấy làm tôi thật sự bị tổn thương” là những câu ta thường hay nói để giải thích cho những cảm giác tức giận, buồn bực và thất vọng trong cuộc sống. Thật ra, những sự kiện diễn ra bên ngoài chỉ là chất xúc tác mà thôi. Bản thân chúng ta mới là người quyết định, chính ta là người đã chọn cho mình cách phản ứng ấy. Bạn không phải là một cỗ máy để có thể luôn phản ứng rập khuôn một cách tự động theo quy trình đã được lập sẵn mỗi khi được bật nút. Bạn hoàn toàn làm chủ suy nghĩ của mình, hoàn toàn tự do chọn cách phản ứng phù hợp theo ý mình. Cách bạn đánh giá và nhìn nhận sự việc sẽ quyết định cảm xúc của bạn. Nếu bạn tiếp nhận một tình huống nào đó bằng thái độ giận dữ và căng thẳng, bạn cũng sẽ mang tâm trạng u uất và nặng nề như thế. Còn nếu bạn nhìn sự việc ở khía cạnh đơn giản, thấy được mặt tích cực trong sự tiêu cực, bạn sẽ mang tâm trạng nhẹ nhàng và thoải mái hơn khi nghĩ về nó. 

Ba điều đầu tiên mà tôi khuyên bạn luôn ghi nhớ là sống thành thật, nói ra ước muốn của mình và giữ lời hứa sẽ làm thay đổi cuộc sống của bạn một cách rõ rệt. Tuy nhiên, điều thứ tư này mới là điều tạo nên phép màu thật sự. Ngay khi bạn thôi không còn trách cứ người khác nữa, bạn có thể sẽ nhìn thực tế cuộc đời dưới một lăng kính mới lạc quan hơn. Và như vậy, thay vì nói: “Anh ấy làm tôi đau buồn”, bạn có thể dùng cách khác để diễn tả cảm xúc của mình: “Khi anh ấy hành động như vậy, tôi đã nhớ lại những tình huống tương tự trước đây – tôi đã luôn phản ứng lại bằng sự tức giận”. Khi nói được như vậy bạn đã biết kiềm chế mình, tự làm chủ các cảm xúc của mình bằng việc nói thật. Hãy thôi tự xem mình là nạn nhân của tất cả mọi chuyên xui rủi. Điều đó không giúp gì cho bạn ngoài việc làm cho bạn càng cảm thấy đáng thương và tuyệt vọng hơn mà thôi. Một khi bắt đầu chịu trách nhiệm về thái độ của bản thân, bạn sẽ nhận ra rằng mình hoàn toàn có thể thay đổi bất cứ cảm xúc tiêu cực nào đang diễn ra với mình. Bạn bè hay đồng nghiệp của bạn có thể tỏ thái độ bất mãn hay phản ứng nóng nảy trước một tình huống nào đó, bạn không nhất thiết phải hành động như họ. Chính bạn có thể làm cho mình tức giận, buồn bực và cũng chính bạn có thể làm mình vui vẻ, nhẹ nhàng. Những điều xảy đến với bạn chỉ là tác động của môi trường bên ngoài, không có ý nghĩa quyết định – chính thái độ của bạn mới có ý nghĩa quyết định thật sự. Chỉ có bạn mới làm chủ được thái độ - từ đó làm chủ được cuộc đời mình mà thôi. 

Chọn cách sống cho mình 

Trước việc thăng tiến của một người nào đó 10 người còn lại trong phòng sẽ có 10 thái độ phản ứng khác nhau đối với sự việc ấy. Cảm xúc của mỗi chúng ta được tạo ra dựa trên quá khứ của chính mình. Không ai có thể đoán biết được suy nghĩ và cảm xúc của người khác, chúng ta chỉ có thể nắm bắt được suy nghĩ và cảm xúc của chính mình mà thôi. Là con người, chúng ta có khả năng chuyển tải suy nghĩ và cảm xúc của mình. Ví dụ như, nếu bạn gặp một chuyện không vui, bạn có thể chọn phương án rút kinh nghiệm và tìm cách quên đi nỗi buồn đó. Quả thật, trong mỗi hoàn cảnh khác nhau chúng ta đều có thể có được niềm vui hoặc trở nên chín chắn và từng trải hơn. Cứ suy nghĩ theo cách này thì sẽ chẳng bao giờ bạn phải đánh mất điều gì trong cuộc sống. Khi bạn quyết định chọn niềm vui thay cho nỗi buồn, sự lãng quên và tha thứ thay cho nỗi uất hận ghim sâu trong lòng hoặc trở nên chín chắn hơn sau mỗi lần thất bại và vấp ngã thì cuộc sống sẽ trở thành một cuộc phiêu lưu đầy những điều kỳ thú đang chờ bạn chứ không phải là một cuộc chiến gian nan và đầy khổ ải nữa. 

Khi đã xác định được thái độ đối với cuộc sống và hiểu rằng những suy nghĩ, cảm xúc của bản thân hoàn toàn là do bạn quyết định, bạn sẽ thấy thật dễ dàng để thay đổi mọi chuyện – làm cho cuộc sống trở nên tốt hơn nhiều so với điều bạn từng mong đợi. Ngày mai rồi sẽ trở nên tươi sáng hơn với những diễn tiến mà bạn có thể thấy được. Bạn hoàn toàn có thể làm chủ số phận của mình và lèo lái nó đi theo hướng mà bạn mong muốn nhất. 

Trong các buổi thuyết trình của mình, tôi đã nói với mọi người rằng dù trước đây có thể họ đã từng là “nạn nhân” của tình huống, giờ đây nếu muốn làm cho cuộc sống của mình trở nên tốt đẹp hơn, họ vẫn có thể nhìn lại và rút ra bài học từ những sự việc đó bằng những hành động cần thiết trong hiện tại. Tôi đã gợi ý họ làm những điều sau đây: 

HÀNH ĐỘNG NGAY! 

Viết ra giấy một sự việc xảy ra trong thời gian gần đây mà bạn cảm thấy mất tự chủ.

Ghi lại cảm xúc tiêu cực của mình trong những tình huống đó (chẳng hạn như giận dữ, bẽ mặt, day dứt, buồn phiền, thất vọng…) 

Nhớ lại những ý nghĩ không vui trong tình huống ấy. Nói cách khác, bạn đã tự nhủ gì lúc ấy? 

Hồi tưởng lại toàn bộ câu chuyện như thể bạn đang xem lại các diễn tiến của một bộ phim trên màn ảnh vậy. 

Hãy viết và chọn cho mình những cách phản ứng khác. Bạn sẽ tự nhủ điều gì khi mang những cảm xúc hoàn toàn mới mẻ đó? 

Trong tương lai, hãy hành xử theo cách mới trong những tình huống tương tự, đừng đợi mọi chuyện xảy ra rồi mới tìm cách sửa chữa.

Hành động theo những gợi ý trên, bạn hoàn toàn có thể sẽ thoát ra được cách hành xử của một cỗ máy đã được lập trình sẵn. Không những thế bạn còn cảm thấy thoải mái hơn khi có đủ sức mạnh để làm chủ cảm xúc và thái độ sống của mình. Dần dần bạn rồi sẽ thấy rằng những cảm xúc của bản thân xuất phát từ chính những điều bạn mong muốn và tự nhủ hằng ngày. Thật vậy, không phải những sự việc xảy đến với bạn mà chính lời nhắn nhủ từ trong thâm tâm bạn mới thật sự tạo ra những cảm xúc tích cực cho bạn mà thôi 

Hãy tự nhắc nhở mình: 

Tôi sẽ làm cho mọi việc đơn giản hơn khi tự làm chủ cảm xúc và thái độ sống của mình.

( Source : Hãy để mọi chuyện đơn giản - Tolly Burkan)

Mục lục