109. Nhân trung dài sống lâu

Một hôm vua Vũ Đế nhà Hán nói với các quan rằng:

Ta xem trong sách tướng có nói : người ta nhân trung dài một tấc thì sống lâu đến một trăm tuổi.

Đông Phương Sóc đứng bên, phì cười. Các quan bặc là vô phép.

Đông Phương Sóc cất mũ, tạ rằng:

Muôn tâu Bệ hạ, kẻ hạ thần không dám cười bệ hạ, chỉ cười ông Bành Tổ mặt dài thôi

Vua hỏi:

Sao lại cười ông Bành Tổ?

Đông Phương Sóc nói:

Tục truyền ông Bành Tổ sống tám trăm tuổi, nếu quả thực như câu trong sách tướng Bệ hạ vừa nói, thì nhân trung ông dài tám tấc, mà nhân trung ông dài tám tấc thì dễ mặt ông dài đến một trượng.

Vua Vũ Đế nghe nói, bật cười, tha tội cho.

Sử Ký

Giải nghĩa

- Vũ Đế: vua nhà Hán trị vì bên Tàu (140 TCN - 88 TCN)

- Đông Phương Sóc: Bầy tôi vua Vũ Đế nhà Hán là người ăn nói giỏi, tính hay khôi hài.

- Bành tổ: Tên ông lão đới cổ cho là sống lâu lắm.

Lời bàn: 

Vua Vũ Đế nhắc câu trong sách tướng là có lòng mê tín tướng thuật. Đông Phương Sóc cười, rồi nói như thế, tuy là khôi hài, nhưng thực ý làm cho phá được sự quá tin của vua. Nhân trung có phải là thước đo sự thọ, yểu của người ta, người ta trước hết phải ăn ở cho nhân từ, làm việc cho chăm chỉ, ăn uống cho điều độ và biết quả dục, thì mới có sống lâu được.

( Source : Cổ học tinh hoa - Nguyễn Văn Ngọc - Trần Lê Nhân )

Mục lục