Một dụ ngôn

Phật nói một dụ ngôn trong kinh:

Một người đàn ông đi ngang cánh đồng và gặp con cọp. Anh ta chạy, cọp đuổi theo. Chạy đến một vực sâu, anh nắm rễ của một dây leo và nhảy xuống vực. Con cọp đứng trên vực đợi anh. Run rẩy, anh ta nhìn xuống đáy vực, một con cọp khác đang đợi dưới đáy để ăn anh. Chỉ có sợi dây leo đang giữ anh lại.

Hai con chuột, một trắng một đen, đang gặm sợi dây leo. Anh thấy một quả dâu chín mọng gần anh. Một tay nắm sợi dây leo, tay kia anh hái trái dâu. Ngọt ơi là ngọt!

Bình:

• Cọp trên vực và cọp ở dưới vực, tượng trưng cho hai giới hạn của đời người: Cọp sau lưng (trên vực) là quá khứ, hay là sinh ; cọp trước mặt (dưới vực) là tương lai, hay là tử.

Đời người nằm giữa quá khứ và tương lai. Sơi dây leo tượng trưng cho đời người.

Chuột trắng chuột đen là biểu tượng của ngày và đêm, đưa con người dần đến sự chết.

Cuộc sống chỉ tạm thời, và ta nhất định sẽ có ngày chết.

• Thế trái dâu là tượng trưng cho điều gì?

– Khoái lạc tạm thời làm cho ta si mê mà quên mất cái nguy đang gặp? Nếu bạn nghĩ vậy thì cư nhịn ăn chờ chết.

– Cái tươi đẹp thi vị đang hiện ra trước mắt mình? Vậy thì hãy tận hưởng những phút giây hiện tại.

Hãy thưởng thức trái dâu mà cuộc đời cho bạn. Hãy sống “ở đây lúc này” thật tròn đầy.

Đừng lo chuyện không lo được. Trước cọp sau cọp, nếu đến lúc phải chết là ta sẽ phải chết, không cưỡng được, không thể chọn lựa được.

Nhưng trái dâu trước mặt, ta có cơ hội chọn lựa. Một là hưởng mật ngọt của nó, hai là để sợ hãi làm ta không thấy được trái dâu, không hưởng được nó.

Thiền là không lo sợ. An lạc vui sướng với “lúc này ở đây”.

(Trần Đình Hoành dịch và bình) 

A Parable

Buddha told a parable in a sutra:

A man traveling across a field encountered a tiger. He fled, the tiger after him. Coming to a precipice, he caught hold of the root of a wild vine and swung himself down over the edge. The tiger sniffed at him from above. Trembling, the man looked down to where, far below, another tiger was waiting to eat him. Only the vine sustained him.

Two mice, one white and one black, little by little started to gnaw away the vine. The man saw a luscious strawberry near him. Grasping the vine with one hand, he plucked the strawberry with the other. How sweet it tasted!

Annotation:

• The two tigers at the top and the bottom of the cliff represent the two limits of the human life. The tiger on the top is the past, or birth; the one at the bottom is the future, or death.

Human life is between birth and death, represented by the vine.

The white mouse and black mouse represent day and night, bringing human closer to death every day.

Life is temporary, and we surely will die some day.

• But what does the strawberry stand for?

– Fleeting sensual lust that stupefies us and makes us forget the danger in front of us? If you think so, then feel free to starve yourself waiting for death.

– The fresh poetic beauty that stand right in front of us? Then, enjoy every present moment. Enjoy the strawberry that life gives you. Live “here and now”, fully.

Don’t worry about things we can’t control. Tigers in front and in back; when death comes we will die. We can’t avoid death, we have no choice.

But the strawberry in front, we have a choice. We can either enjoy its sweet honey, or let our fear hide the strawberry from us, preventing us from enjoying it.

Zen means no fear. Peace and happiness, here and now.

(Tran Dinh Hoanh annotated)

(Source : Trần Đình Hoành)

Mục lục