Đạo Đức Kinh - Thiên Thượng 35

LÃO TỬ ĐẠO ĐỨC KINH

CHƯƠNG BA MƯƠI LĂM

執大象，天下往。往而不害，安平泰。樂與餌，過客止。道之出口，淡乎其無味，視之不足見，聽之不足聞，用之不足既。

PINYIN

zhí dà xiàng，tiān xià wǎng。wǎng ér bù hài，ān píng tài。yuè yǔ ěr，guo kè zhǐ。dào zhī chū kǒu，dàn hū qí wú wèi，shì zhī bù zú jiàn，tīng zhī bù zú wén，yòng zhī bù zú jì。

PHIÊN ÂM

Chấp đại tượng ， thiên hạ vãng 。 vãng nhi bất hại ， an bình thái 。 Nhạc dữ nhị ， quá khách chỉ 。 Đạo chi xuất khẩu ， đạm hồ kì vô vị ， thị chi bất túc kiến ， thính chi bất túc văn ， dụng chi bất túc kí 。

ANH NGỮ

The Inexhaustible Way
Hold to the great form, and all the world follows,
following without meeting harm,
in health, peace, and happiness.
Music and delicacies to eat induce travelers to stay.
But the Way is mild to the taste.
Looked at, it is invisible.
Listened to, it is inaudible.
Applied, it is inexhaustible.

-Translated by Sanderson Beck, Terebess Asia Online

DỊCH NGHĨA

[Bậc vua chúa] giữ đạo lớn thì thiên hạ tới qui phục; qui phục mà không hại, được an lạc thái bình.
Âm nhạc với mỹ vị làm cho khách qua đường ngừng lại; còn đạo mà nói ra thì nó nhạt nhẽo, vô vị; nhìn kỹ nó không thấy, lắng nghe cũng không thấy, nhưng dùng nó thì không bao giờ hết.

LỜI BÀN

Câu đầu: “đại tượng”, chữ “tượng” đó như chữ “tượng” trong “kỳ trung hữu tượng”: ở trong [đạo] có hình tượng. Có nhà dịch là: Ai nắm được cái hình tượng lớn [cái trực giác về đạo] thì có thể đi khắp thiên hạ mà không nguy, vì ở đâu cũng thấy cảnh an lạc, thái bình.

Câu thứ ba: “đạo chi xuất khẩu”, có người dịch là “đạo hiển hiện ra”.

Đại ý chương này là đạo không hấp dẫn người ta như âm nhạc, mỹ vị, thể của nó nhạt nhẽo, vô thanh vô hình, nhưng dụng của nó vô cùng.

Nguyễn Hiến Lê dịch và chú giải

(Source : Hoasontrang)

Mục lục