86. Cứu người lúc nguy cấp

Trang Chu nghèo túng sang hỏi vay thóc Ngụy Văn Hầu. Ngụy Văn Hầu nói: 

-Tôi có cái ấp, người ta sắp nộp tiền thóc, tôi sẽ cho vay ba trăm lạng, ông có bằng lòng không?

Trang Chu giận, nói: 

-Khi Chu đến đây, đi giữa đường, nghe có tiếng gọi, ngoảnh lại trông thì thấy một con cá đang ngoắc ngoải trong cái vết bánh xe. 

Chu này hỏi: 

-Cá ở đây làm gì thế ? 

Cá đáp: 

-Tôi là Thủy thần ở bể Đông mắc nạn tại đây, ông có thể cho tôi một bát nước để cứu tôi lúc nguy cấp này không ? 

Chu này bảo rằng: 

Để tôi qua chơi nước Ngô, nước Việt, rồi tôi lấy nước sông Tây Giang về đón ngươi, ngươi có bằng lòng không? 

Cá giận nói: 

-Tôi đang cần đến nước, ông chỉ cho tôi được một ít là tôi sống. Nay ông nói như thế, đợi đến lúc ông về, thì có khi ông đến chỗ hàng cá khô đã thấy tôi đấy rồi. 

Thuyết Uyển 

Lời Bàn: 

Bài này có ý dạy khi người ta có việc cần cấp, nhờ cậy mình có thể giúp được, thì nên giúp ngay, chớ để chậm trễ mà về sau có muốn giúp, cũng không giúp được nữa. Như thế, chẳng là phí một cái lòng muốn giúp, để mất một cái dịp làm lành ru! Cứu cấp cần phải mau chóng, vớt kẻ ngã sông, gọi người ngộ gió, chữa đám cháy nhà mà chậm chạp thì thật vô ích.

Chú Thích. 

- Ngụy Văn Hầu : Văn Hầu nước Ngụy. Cứ theo sách Trang Tử tuyết thì là Giám Hà Hầu - Tây Giang tức là Si Giang chảy qua Quang Tây cà Quang Đông bây giờ.